background image
Yaflam boyunca ekvatordaki epitelyal lens hücreleri bölünmeye devam eder ve lens lifle-
rini olufltururlar buda lensin devaml> geliflmesine neden olur. En çok metabolik aktivete-
ye sahip lens hücreleri epiteldeki ve d>fl korteksteki hücrelerdir. Bu yüzeysel hücreler ok-
sijeni elektrolit, karbonhidrat ve aminoasitlerin hücre içine aktif tafl>nmas>nda kullan>rlar.
Lensin avasküler olmas>ndan dolay> fleffafl>¤>n korunmas>nda bir tak>m zorluklar olmak-
tad>r. Merkezdeki yafll> hücreler lens d>fl>ndaki çevre ve yüzeye yak>n hücreler ile iletiflim
halinde olmak zorundad>rlar. Bu iletiflimin sa¤lanmas> düflük dirençli boflluk ba¤lant>la-
r>n>n (gap junction), küçük moleküllerin hücreden hücreye tafl>nmas>n> kolaylaflt>rmas> ile
gerçekleflmektedir. Ayn> zamanda lens lifi hücrelerinin hücre zarlar>nda bol miktarda ma-
jor intrensek proteinden (MIP-aquaporin 0 olarak da bilinmektedir) oluflan su kanallar> bu-
lunmaktad>r. MIP'nin as>l özelli¤inin su kanal> m> yoksa hücreler aras> tutunmay> sa¤la-
yan bir yard>mc> m> oldu¤u kesinlik kazanmam>flt>r.
Lens Su ve Katyon Dengesinin Korunmas>
Lens fleffafl>¤>n>n devam> aç>s>ndan son derece önemli olan elektrolit ve su dengesi lens
fizyolojisinin en önemli konusudur. Çünkü lens fleffafl>¤>n>n korunmas> lensin yap>sal ve
makromoleküler içeri¤ine ba¤l> oldu¤undan dolay> hücresel hidrasyonun bozulmas> lens
opaklaflmas>na neden olmaktad>r. Su ve elektrolit dengesinin bozulmas>n>n nükleer kata-
rakt>n bir özelli¤i olmad>¤> dikkate al>nmal>d>r. Buna ra¤men kortikal kataraktlarda lens
su içeri¤i önemli bir miktarda artmaktad>r.
Yaflla beraber çok küçük de¤ifliklikler olsa da lensin ortalama su içeri¤i %66 ve prote-
in içeri¤i %33'tür. Lens korteksi nükleustan daha çok hidrate olmaktad>r. Lens lifleri ara-
s>ndaki ekstrasellüler bofllukta yaklafl>k lensin hacminin %5'i kadar su bulunmaktad>r.
Lenste sodyum konsantrasyonu 20 milimolar (mM) potasyum konsantrasyonu ise 120
mM seviyesinde tutulmaktad>r. Hümör aközde sodyum konsantrasyonu 150 mM iken vit-
reusta 5 mM seviyesinde korunmaktad>r.
Aktif Tafl>nman>n Yeri Lens Epiteli
Dehidrate olan lens aköz hümör ve vitreustan farkl> olarak yüksek potasyum iyonu (K
+
)
ve amino asit içerir. Bunun tam z>dd> olarak da lens çevresindeki yap>lardan daha az mik-
tarda sodyum iyonu (Na
+
), klor iyonu (Cl
-
) ve su içermektedir. Lensin içindeki ve d>fl>n-
3
Fizyoloji
Çeviri: Dr. Zeki
19
B Ö L Ü M