Tímarit Vodafone vetur 2013 Page 7

Öryggisráð
6 til 9 ára

Það getur verið hjálplegt að skipta ráðleggingum um örugg stafræn samskipti eftir aldri. Við tókum
því saman nokkur lykilatriði sem gott er fyrir foreldra að hafa í huga við að hjálpa börnum sínum og
unglingum við að fóta sig í stafrænum heimi.

Höfum í huga að ráðleggingar á borð við þessar eru aldrei tæmandi tækniheimurinn er of
fjölbreyttur og breytist of hratt til að hægt sé að fullyrða slíkt. En þetta er þó góð byrjun sem við
vonumst til að hjálpi þér og þinni fjölskyldu.

Búið til sérstakan
notendareikning fyrir barnið
ykkar á heimilistölvunni sem þið
getið stillt í samræmi við þroska
barnsins. Nýtið ykkur hugbúnað
stýrikerfisins til að tryggja
örugga notkun barna (Parental
Control) og tól á borð við Google
SafeSearch.

Ákveðið hvaða vefsíður barnið
má heimsækja og hvaða
persónulegu upplýsingar það
má ekki gefa upp á netinu (t.d.
heimilisfang eða í hvaða skóla
þau eru).

Ákveðið tímamörk á því hversu
lengi má nota netið eða
leikjatölvur á hverjum degi.

Hafið í huga að oft gætu eldri
systkin sýnt börnum á þessum
aldri efni á netinu, leikjatölvum
eða öðrum tækjum og gerið þau
því einnig meðvituð um hvað
sé leyfilegt að sýna börnum á
þessum aldri.

Ræðið við aðra foreldra um á
hvaða aldri sé heppilegt fyrir
börn að fá sinn fyrsta farsíma.
Látið barnið ekki ráða ferðinni
ef ykkur finnst það ekki nógu
gamalt eða þroskað til að nýta
sér einhverja tækni sama
hversu mikið það suðar.

Kynnið ykkur aldurstakmörk og
lýsingu á leikjum, sjónvarpsefni,
kvikmyndum og öppum þannig
að þið séuð viss um að barnið
fái einungis aðgang að efni sem
hæfir aldri þess.

vodafone

| Vetur 2013

Öryggisráð
10 til 12 ára

Öryggisráð
13 ára og eldri

Setjið skýrar reglur um notkun
áður en barnið fær fyrsta
farsímann eða leikjatölvuna.
Það er erfiðara að breyta
notkunarmynstrinu eftir á.

Minnið barnið á að hafa síma og
önnur tæki sem minnst uppi við
þegar þau eru á ferðinni til að
lágmarka hættu á þjófnaði.

Talið við barnið um hvaða efni
þau birta og deila á netinu. Það
sem þau skrifa á netið og sýna
á myndum og í myndskeiðum
verður hluti af ,,stafrænum
persónuleika" þeirra og allt eins
líklegt að það verði aðgengilegt
hverjum sem er um alla framtíð.

Ræðið það sem barnið les og
finnur á netinu. Á þessum aldri
gæti það verið farið að leita að
upplýsingum um breytingar á
líkama sínum og velta fyrir sér
samskiptum kynjanna svo dæmi
sé tekið.

Ekki ganga gegn reglum
samfélagsmiðla á borð við
Facebook og YouTube sem leyfa
ekki skráningar barna undir 13
ára aldri. Ræðið við aðra foreldra
og skólayfirvöld til að tryggja að
allir séu á sömu blaðsíðu.

Minnið börnin á að þau ættu ekki
að gera eða segja neitt á netinu
sem þau myndu ekki gera augliti
til auglitis.

Ekki halda að það sé of seint
að setja reglur eða kenna
unglingnum eitthvað um tækni
hann heldur kannski að hann viti
allt um þessa hluti en þarfnast
engu að síður enn leiðsagnar frá
þeim sem þroskaðri eru.

Ræðið við unglinginn um hvernig
best sé að leita að upplýsingum
um málefni tengd heilsu, þroska
og sjálfsmynd á netinu. Hætta
er á að unglingar finni villandi
eða óheilbrigðar upplýsingar á
netinu á viðkvæmum tímapunkti
í þroskaferli sínu.

Ræðið hvernig unglingurinn
hagar samskiptum sínum við
aðra og hvað hann sendir frá
sér á netinu. Forðist ekki erfið
umræðuefni á borð við klám og
áhættusama hegðun á borð við
að taka klámfengnar myndir og
senda þær til annarra.

Veitið unglingnum fjárráð til að
kaupa stafrænar vörur á borð við
öpp og tónlist, en hafið skýrar
reglur til að tryggja að ekki sé
eytt um efni fram.

Stillið efnissíur og
netöryggishugbúnað þannig að
hann sé í takt við aldur og þroska
unglingsins. Ef unglingurinn
biður um að slökkt sé alfarið á
slíkum búnaði skuluð þið hugsa
málið vandlega og í það minnsta
koma ykkur saman um það
fyrirfram hvað sé ásættanleg
hegðun unglingsins á netinu.