background image
vodafone
| Vetur 2013
25
M
yndir þú leyfa ólögráða barni eða
unglingi að spranga eftirlitlausum
um götur bæjarins að næturlagi? Líklega
ekki, því þá værir þú að bregðast skyldum
þínum sem foreldri. En hvað um netið? Eitt
sinn var rætt um mikilvægi þess að hafa
heimilistölvuna í opnu rými þannig að hægt
væri að fylgjast betur með netnotkun barna
og unglinga. Nú er þetta liðin tíð þar sem
tölvur eru orðnar mun hreyfanlegri fyrirbæri.
Flestir símar eru líka litlar tölvur þar sem
hægt er að tengjast netinu og vafra um.
Spjaldtölvur og farsímar eru einnig mjög
hreyfanleg tæki og því hægt að vera tengdur
nánast öllum stundum ef vilji og nettenging
eru fyrir hendi. Hvað er þá hægt að gera til
að koma í veg fyrir of mikla netnotkun? Til
dæmis seint um kvöld eða á nóttunni þegar
börn þurfa að hvílast fyrir skólann og önnur
verkefni morgundagsins? Svarið er einfalt.
Setja reglur og framfylgja þeim.
Setjum rafrænan útivistartíma
Foreldrum er skylt samkvæmt lögum að
virða útivistartíma barna og unglinga.
Í barnaverndarlögum er kveðið á um
útivistartíma barna. Þar kemur fram að
börn 12 ára og yngri mega ekki vera á
almannafæri eftir kl 20.00 nema í fylgd
með fullorðnum. Börn á aldrinum 13 til
16 ára skulu ekki vera á almannafæri
eftir klukkan 22.00, enda séu þau ekki á
heimferð frá viðurkenndri skóla-, íþrótta-
eða æskulýðssamkomu. Á tímabilinu 1. maí
til 1. september lengist útivistartími barna
um tvær klukkustundir. Hví ekki að hafa
einnig rafrænan útivistartíma? Vissulega er
erfitt að festa hann í lög en foreldrar geta
ákveðið hvaða mörk þeir vilja setja og einnig
getur verið gagnlegt að ræða þau mörk sín
á milli þannig að foreldrar hafi stuðning hver
af öðrum.
Heilbrigð mörk eru nauðsynleg
Færa má ýmis rök fyrir gagnsemi rafræns
útivistartíma. Til dæmis þurfa börn
góðan svefn og einnig getur lýsingin frá
tölvuskjá skömmu fyrir háttatíma truflað
nætursvefninn. Oft er rætt um að viðmiðið
sé að hætta tölvunotkun um tveimur tímum
fyrir áætlaðan svefntíma. Ef þetta er skýrt
frá byrjun og reglurnar ræddar við börnin
þegar þau fá tölvu eða snjallsíma verður
Hvar er barnið
þitt á kvöldin?
,,Oft er rætt um að viðmiðið
sé að hætta tölvunotkun
um tveimur tímum fyrir
áætlaðan svefntíma."
eftirleikurinn mun auðveldari. Í raun er
ekkert til að þrasa um ­ foreldrarnir ráða
þessu og bera hag barnsins fyrir brjósti. Börn
þurfa góða hvíld og það er ekki nauðsynlegt
að hanga á netinu meirihluta sólarhringsins.
Annars er netið að mörgu leyti jákvætt
og nýta má tæknina til góðra verka. En
mikilvægt er að leiðbeina börnum og
unglingum, ræða við þau um netið, upplifa
netið saman og kenna þeim að setja sér
heilbrigð mörk og viðmið. Foreldrar þurfa að
minnsta kosti að vita hvar barnið þeirra er á
kvöldin.
Framkvæmdastjóri
Heimilis og skóla ­
landssamtaka foreldra
GREIN
Hrefna
Sigurjónsdóttir
25
vodafone
| Vetur 2013