H O R M O N M E K A N < Z M A L A R I
Belli bir hormon kendisine ait hedef hücreleri etkiler (bedenin tüm hücrelerini et-
kilemesi gerekmez).
Hedef hücrelerde hormona-özgül almaçlar bulunur:
Hücre içi almaç (steroid hormonlar).
Plazma zar> almac> (amin ve peptid hormonlar).
Hücre yüzeyinde al>nan sinyal (hücre d>fl> almaç) sitoplazma veya çekirdek içinde-
ki hedeflere ikinci haberci ile ulaflt>r>l>r.
Üç ana s>n>f> vard>:
Döngüsel (siklik) nükleotidler (cAMP, cGMP).
IP3 ve DAG.
Ca
+2
iyonlar>.
cAMP M
EKAN
fiekil 17-1'e bak>n>z.
Hormon/faktör, hücre d>fl> almaca ba¤lan>r (G-proteine kenetli almaç).
G protein etkinleflir.
Adenilat siklaz (AC) etkinleflir.
ATP (AC)
cAMP
cAMP.
Protein kinaz A'y> etkinlefltirir.
Gen transkripsiyonunu uyar>r.
CREB (cAMP yan>t eleman>-ba¤lay>c> protein).
402
ENDOKR
B
Küçük Peptidler
TRH
GnRH
Somatostatin
*n sitoplazmik bölümlerinin tirozin kinaz etkinliklerini artt>rarak etki yapar.
GH
PTH
hCG
Glikoproteinler
LH
FSH
TSH
<
K
H
ABERC<
T
ARAFINDAN
K
ULLANILAN
O
RTAK
H
ORMONLAR
cAMP
Adrenalin*
Glukagon
ACTH
PTH
TSH
FSH
LH
cGMP
ANP
NO
IP3, DAG
ADH
TSH
Anjiyotensin
*Glukagon, adrenalin ve PTH cAMP'yi etkinlefltirdi¤i zaman
glikoliz, glükoneogenez.
Protein kinazlar
cAMP, cGMP ve IP3
yollar>na kat>l>rlar.
AC, plazma zar>n>n iç
yüzüne yerleflmifl bir
protein enzimdir.