ZARLAR
B
288
P L A Z M A Z A R L A R I
Hücreler ve organellerinin içeriklerini birbirinden ay>ran engeller olarak görev ya-
par.
Bir d>fl ve bir iç yüzeyden oluflan bak>fl>ms>z yaprak fleklinde yap>lard>r.
Sadece belli moleküllerin (su ve küçük,polar olmayan) kolayca geçmesine izin
veren seçici geçirgenlik gösterir.
De¤iflen oranlarda lipid,protein ve karbonhidrat içerir.
Lipidler ve integral proteinler genellikle kovalan olmayan flekilde karfl>l>kl> etkilefl-
mekte olup bu da moleküllerin zar içinde serbestçe hareket etmesine izin verir.
S I V I M O Z A < K M O D E L <
Plazma zar> yap>s>n>n s>v> mozaik modeli için fiekil 9-1'e bak>n>z.
Z A R B < L E fi E N L E R <
Lipidler
Hidrofil bafl gruplar> (iç ve d>fl yüzeylere yerleflik) ve hidrofil kuyruk gruplar> (çift kat-
man>n içinde) ile birlikte suda as>l> halde duran amfipatik bir lipid çift katman>
oluflturur.
Plazma zar> lipidlerinin tipleri:
Fosfolipidler.
Fosfogliseridler
Sfingomiyelin
Glikosfingolipidler.
Kolesterol
Zar fosfolipidleri için fiekil 9-2'ye bak>n>z.
fi E K < L 9 - 1 .
Plazma zar> yap>s>n>n s>v> mozaik modeli.
Murray RK, Harper's Illustrated Biochemistry, 26.bask>, McGraw-Hill, 2003'den izinle al>nm>flt>r.
Periferik protein
Lipid
Karbonhidrat zincirleri
Zar lipidlerinin büyük
bölümünü
fosfolipidler
oluflturur.