background image
Epilepsi: Tan>mlar ve Arka plan
Çeviren: Prof. Dr. Sezer fi. Komsuo¤lu
1
1
1
1-EPHippokrat epilepsiyi beynin organik bir süreci olarak tan>mlam>flt>r. Ancak,
eski ça¤ yazarlar>n>n bir ço¤u epileptik nöbetin do¤a üstü güçler taraf>ndan
oluflturuldu¤unu düflünürlerdi. Asl>nda epilepsi kelimesi "bilinmeyen güçler
taraf>ndan kas>lmalar>n oluflmas>" anlam>na gelen Yunanca bir kelimeden tü-
remifltir.
J. H. Jackson'>n 19. yüzy>l>n sonlar>na do¤ru olgular> ayr>nt>l> olarak ince-
lemesi ile epilepsi daha iyi anlafl>lmaya bafllanm>flt>r. Gözlemlerinden yola ç>-
karak Jackson (9) modern epilepsi tan>m>n> gelifltirmifltir: "Sinir dokusunun
aras>ra gelen, afl>r> ve düzensiz boflal>m>". Jackson daha sonra "Bu boflal>mla-
r>n her derecede, her yaflta, her hastal>k durumunda olabilece¤i ve say>s>z ko-
flul alt>nda geliflebilece¤i" sonucuna varm>flt>r. Bir nöbetin klini¤ini, nöbetin
bafllang>ç an>ndan itibaren tan>mlam>fl ve fokal epilepsiyi takiben deflarj yapan
hücrelere yay>l>m kavram>n> gelifltirilmifltir.
Epilepsi beyinde birçok patolojik sürecin yol açt>¤> kompleks bir semptom-
dur. Nöronlar>n aras>ra gelen (paroksismal), afl>r> ve düzensiz boflal>mlar> ile
özellik gösterir. Tan> klinik bulgularla, elektroensefalografik (EEG) kay>tlama
ile ya da her ikisi ile beraber konubilir. Nöronal membranlar>n ateflleme efli¤i,
intrensek membran-eflikde¤er-stabilize edici mekanizmalar>n atefllemeyi önle-
me kapasitesinin alt>na düfltü¤ünde nöronlarda paroksismal boflal>mlar mey-
dana gelir (bölüm VI). Bu atak bölgesel olup oda¤>nda s>n>rl> kalabilece¤i gibi
beynin di¤er alanlar>na da yay>labilir. Boflal>m yapan alan>n boyutu yeterli ise
klinik bir nöbet oluflur; de¤ilse lokalize, asemptomatik elektriksel bozuklukla
s>n>rl> kal>r. Etkilenen beyin alan> nöbetin klinik görünümünü belirler. Nöro-
nal yap>lar>n senkronize boflal>mlar> EEG ile kafatas>ndan kay>tland>¤>nda pa-
roksizmler; diken, yavafl dalga ve dalga-diken potansiyelleri olarak belirir.
Epilepsili hasta için hastal>k daha kiflisel terimlerle ifade edilir, örne¤in
hastan>n deneyimi veya bu deneyim ile ilgili hat>rlad>klar>, di¤er kiflilerin göz-
lemleri ve tan>mlamalar>, ataklar>n s>kl>k ve süresi, kiflisel imaj ve sosyal uyu-
ma etkileri gibi.
II: NÖBETNöbetin gerçekten olufltu¤u dönem iktus veya iktal dönem olarak adland>r>l>r.
Aura nöbetin bilinen en erken ve hastan>n hat>rlad>¤> tek bölümüdür; ayn> za-
manda uyar>c>d>r. Nöbetin bitiminden hemen sonraki dönem postiktal dönem-
dir
. Nöbetler aras> süre interiktal dönem olarak adland>r>l>r.