background image
Hastalariyla Etkileimleri
298
gibi sosyologlar "hasta rolünü" ve dier sosyal kimlikleri tartiirken bu roller
ve benliin dier yönleri arasindaki çizgiler her zaman net deildi. Burada
anlatilan kiiler siklikla her gün iyi ya da kötü kiisel gereksinimlerine hizmet
etmek amaciyla (örn. agresif ekilde kendi kendini tedavi etmek ya da inkâr)
bu rollere girip çikmaktaydilar. Bazi bakimlardan hekimlik kiinin günlük ola-
rak büründükleri bir rol olarak görünmekte, her zaman nasil davrandiiyla
bütünlememekteydi.
Ancak burada da doktorluk yalnizca eitim ve akademik derece meselesi
olarak ortaya çikmiyordu. Hekimlik sadece sosyal olarak yapilandirilmi bir
rol deildi. Daha ziyade bu doktorlar giydikleri beyaz önlükleri içselletirmi-
lerdi.
Artik tibbi uygulamasalar da kariyerleri onlara kalici ekilde damgalan-
mi ekildeydi. Bu kimlik derinlere ilemitir, çoklu düzlemlerde ilev görür ve
zaman zaman bu kiilere ramen ilerlik kazanan derinlerdeki korkularla ar-
zulardan kaynaklanarak dünyadaki baki açilarini, deneyimleri ve tepkileri bi-
çimlendirir. Beklenildii gibi sonuç olarak genellikle balarda bu konumlarini
birakmayi ve hasta rolünü benimsemeyi reddetmilerdi. Kendi hastaliklarina
tani koyarken kendilerini siklikla baka birine bakan bir doktor gibi görmek-
teydiler ­ ari ve semptomlar onlari bezdirene kadar. Ancak o zaman hasta
haline gelmilerdi. Zaman içinde, bu rol ile kimlik arasindaki ince sinirlar yer
deitirmiti. Siklikla, bu doktorlar rollerini oynamaktaydilar, böyle yaparak
da çeitli derecelerde bu rol onlarin bir parçasi halini almiti.
Yine de bu hekimlerin tepkileri yalnizca benzerlikleri deil, farkliliklari
da ortaya çikarmiti. Hepimiz sosyal rollerin ve kiisel psikolojik özelliklerin
­ bize ait olan biricik deneyimlerin ürünlerin özel bileimleriyiz. Bu kiiler
farkli kiisel ve ailesel öykülere, deneyimlere, ruhlara, benlik ­ kavramlarina
ve uzmanlik dallarina (örn. pediatriye karilik psikiyatri) sahiptiler. Örnein
Harry kismen bir sava göçmeni olarak edindii deneyimden dolayi doktorla-
rin ditan gelen "dier güçleri" deitirebilmelerinin bir siniri olduuna inan-
maktaydi. Deborah, Juan ve Charles sirasiyla Hasidik (Bir Yahudi mezhebi),
Latin ve Anglo ­ Sakson Protestan ailelerden gelmekteydiler. Bu yetitikleri
ortamlar da verdikleri tepkileri etkilemekteydi. Kiisel özgeçmileri ile sosyal
ve politik baliliklarindaki farkliliklar hastalarla ilgili olarak kiisel "tarzlari",
yaklaimlari ve tercihleri etkileyebilmekteydi.
Bununla birlikte, göstermeye çalitiim gibi, doktordan hasta olmaya do-
ru hareket ettiklerinde altta yatan kaliplar deneyimlerine üstün gelmekteydi.
Bu kiiler kategorileri siklikla ami, zaman zaman da reddetmilerdi. Deborah
ailesinin dinsel uygulamalarinin çouna katilmazdi, ama imdi Sebt mumla-
rini yakmaya balamiti; Charles AIDS'e yakalandiktan sonra Cumhuriyetçi
Parti'yi terk etmiti. Bradley akademik bir hekimin oluydu ve bu nedenle