![]() lari (örn. beslenme ve egzersiz) açiklamalari hastalari da bu davranilarla ilgili olarak motive edebilmektedir (3). Psikoterapistlerin hastalara kiisel özellikleri ile ilgili (örn. dini inanilari ve medeni durumlari) açiklamalarda bulunmalari da aratirilmi olup halen tartimali bir konu olarak görülmektedir. Bir psiko- terapistin hamilelii örnein, çok çeitli psikolojik tepkileri açia çikarabilir (4). Psikoterapide doktor-hasta ilikileri, aktarim ve kari aktarim çok önemli olabilir. Salii bozulmu hekimler (örn. uyuturucu kullananlar) dikkat çek- milerdi, çünkü bu tür rahatsizliklar potansiyel olarak hastalarin bu hekim- lerden ideal tibbi hizmet almalarini engelleyebilir (5). Ancak hekimlerin ciddi veya potansiyel olarak öldürücü olabilecek hastaliklarini ya da bariz olan tibbi sorunlarini açiklamalari yani doktor-hasta ilikisinin istikrarini bozabilecek daha hassas konular- nispeten aratirilmami olarak durmaktadir. Bir kii ile ilgili tibbi bilgi o kiinin kendini ve dier insanlarin onu nasil gördüünü ne ekilde etkilemektedir? Erving Goffman'in The Presentations of Self in Everyday Life (Günlük Yaamda Benliin Sunumu) adli kitabinda açikladii üzere, her birimiz her gün sahnede rol alan oyuncular gibi bakalarinin bizi nasil gördü- ünü kendimiz belirleriz (6). i ile ilgili olarak deil, ayni zamanda hastaliklarini tartiip tartimayacaklari ve ne ölçüde tartiacaklari konusunda da fikir ayriliina dümülerdi. Ortaya 2x2'li çizelge halinde özetlenebilecek dört senaryo çikmiti, bu senaryolar has- ta doktorun hastalii ile ilgili konumak istedii ve istemedii ve meslektala- rinin da öyle yapip yapmadii eklindeydi. Bu dört senaryo (1) her iki tarafin da hastaliktan bahsetmek istedii; (2) hasta doktorun konumak istemedii halde meslektalarinin ya da personelin konumak istedii; (3) hasta heki- min konumak istedii halde meslektalarinin istemedii; ve (4) her iki tarafin da bu konuda konumak istemedii durumlardi. Bu dört temel kalip hasta doktorun meslektalarinin hastaliini bildiini bilip bilmedii (yani bunun bir söylenti olduu); ve meslektalarinin hasta hekimin onlarin hastalii bildiini bilip bilmediini bilip bilmedikleri (yani hasta hekim kendisi hakkinda ko- nuulduundan haberdar olup olmadii) eklinde daha ileri biçimler alabil- mekteydi. Bazen meslektalar hastalii bilse de bundan nasil bahsedeceklerini bilemiyorlardi. miyla görünmez oluuna çok airmilardi. |