34
·
Göziçi Enflamasyonu ve Üveit
Zehirli sarmafl>k toksinine karfl> oluflan primer cevap Zehirli sarmafl>k reçinesi urushiol
ile epidermis aras>ndaki ilk temas zehirli sarmafl>k dermatitindeki immünolojik mekaniz-
may> tetikler. Bu primer cevab>n aferent faz>, toksin epidermise geçti¤inde bafllar. Tok-
sin epidermiste ekstraselüler proteinlere ba¤lan>r ve teknik olarak hapten ad> verilen
bir protein-toksin konjugat> oluflturur. Toksinin bir k>sm> ASH'lar, özellikle Langerhans
hücreleri (LH) taraf>ndan al>n>r. Takip eden 4-18 saat içinde toksinle uyar>lm>fl LH'lar
bazal epidermisi terkederler ve aferent lenfatik kanallardan drene eden lenf noduna
do¤ru göç ederler. Bu süre zarf>nda, toksin endositik kompartman içine al>n>r ve lenf
nodu içinde yard>mc> T lenfositleri taraf>ndan tan>nmas>na olanak sa¤lamak için LH'lar
taraf>ndan ifllenir. Serbest toksin veya haptenin bir k>sm> da lenf ile noda tafl>n>r.
Lenf nodunda iflleme faz> bafllar. Urushiol ile uyar>lm>fl LH'lar takip eden 3-5 gün
içinde do¤ru spesifik antijen reseptörüne sahip olan nadir T lenfositlerini arayarak bun-
larla etkileflirler. Bir kere yerleflti¤inde, bu saf T lenfositi uyar>lm>fl hale geçer. Uyar>lan
bu T lenfositleri bölünmeye, sitokin salg>lanmas> gibi yeni fonksiyonlar edinmeye ve
plazma membran>ndaki belli baz> yüzey molekülleri ve reseptörlerin say>s>n> artt>rma-
ya indüklenirler. Bu uyar>lm>fl hücreler ya yard>mc> hücreler olarak fonksiyon görürler
ya da eferent lenfatik kanllardan nodu terk eden, torasik kanalda biriken, daha sonra
venöz kana ulaflarak tekrar dolafl>ma kat>lan efektör hücreler olurlar.
esnas>nda ASH'lar tarafindan al>nmayan serbest toksin veya hapteni
farkl> bir akibet bekler. Bunlar lenf nodunda B lenfositlerin yo¤unlukta bulundu¤u bir
bölgeye girerler. Bu saf B lenfositleri antijen reseptörü olarak görev yapan membrana
ba¤l> antikorlar olufltururlar. Do¤ru antikor ve toksin aras>nda flans eseri bir karfl>laflma
olursa, B lenfositi k>smen aktive olur. B lenfosit aktivasyonunun tamamlanmas>; sitokin
salarak B lenfositlerinin bölünmesini ve antikor üretiminin artt>r>lmas>n> ve böylece an-
titoksin antikorlar>n>n lenf s>v>s>na ve venöz dolafl>ma sal>nmas>n> sa¤layan yard>mc> T
lenfositleri ile etkileflmesini gerektirir.
Efektör faz, uyar>lm>fl T lenfositleri, uyar>lm>fl B lenfositleri veya antikorlar>n lenfa-
tikleri terk ederek orjinal antijenlerin bulundu¤u periferal bölgelere girmeleriyle bafllar.
Toksinle ilk karfl>laflmadan 5-7 gün sonra, urushiol toksininin büyük k>sm> toksine ma-
ruz kalan epidermisin dökülmesi veya ilgili cilt bölgesinin y>kanmas> gibi non-spesifik
temizlenme mekanizmalar>yla ortadan kald>r>lm>fl olabilir. Toksinle uyar>lm>fl ASH'lar
bölgede kald>kça uyar>lm>fl T lenfositleri efektör hücrelere aktive olurlar ve di¤er löko-
sit populasyonlar>n> ca¤>rmak için enflamatuar medyatörler salg>larlar. Bu gecikmifl
afl>r> duyarl>l>¤>n (GA) kontakt afl>r> duyarl>l>k tipini oluflturur. Nadiren e¤er uygun mik-
tarda serbest toksin bulunursa, nadiren, IgG antitoksin immün kompleksleri oluflabilir
ve enflamasyona arac>l>k ederler. Ancak, antijenin büyük bir k>sm> temizlendiyse uya-
r>lm>fl T lenfositleri cilde girip haf>zay> sürdürerek inaktif kalabilirler ya da T lenfositleri
cildi terk ederek aferent lenfatikler arac>l>¤>yla lenf noduna girebilirler. Benzer flekilde,
antikorlar ya da antikor üreten B lenfositleri ciltte kalabilirler ya da lenf dü¤ümlerine ula-
flabilirler.
KL