background image
Lumbosakral ve sakroiliak eklemler vücu-
dun tüm a¤>rl>¤>n> kalça kemiklerine ve bura-
dan da alt ekstremitelere aktarmalar> nede-
niyle bunlar>n ligamanlar> büyük önemi tafl>r.
Lumbosakral sinaps aç> yapmas> ve bu-
nun sonucunda ilk sakral omur taraf>ndan be-
flinci lomber omura sa¤lanan yüzeyin e¤ri
oluflu yüzünden mekanik olarak mükemmel
de¤ildir (Levha 17). Subluksasyona (spondilo-
listezis) olan e¤ilime hemen hemen sagital
olarak düzenlenmifl lumbosakral eklem pro-
sessuslar>n>n karfl> ç>kmas> ile direnilir ve ke-
mikle sa¤lanan bu denetim son intervertebral
disk, ön
ve arka longitüdinal ligamanlar, ligamen-
ta flava
ve supraspinal ve interspinal ligamanlar
taraf>ndan güçlü flekilde sa¤lamlaflt>r>l>r. Bu
ligamanlar daha sonra erektor spina ve di¤er
kaslarla iliolomber ligamanlar taraf>ndan daha
da güçlendirilir; iliolomber ligamanlar, dör-
düncü ve beflinci lomber omurlar>n yatay pro-
sessuslar> ile iliak tepeler ve sakral alalar> bir-
birine ba¤layan güçlü ba¤lard>r. gamanlar asl>nda kuadratus lumborum kasla-
r>n> saran torakolomber fasyan>n ön ve orta
katmanlar>n>n genifllemifl alt kenarlar>d>r.
Bunlar afla¤>da ventral (ön) sakroiliak liga-
manlarla birbirine kar>fl>r.
Sakrum ve ilian>n auriküler yüzeyleri ara-
s>ndaki sakroiliak eklemler sinovial tiptedir.
Öte yandan, karfl> karfl>ya gelen eklem yüzleri
üzerinde yer alan ve bu yüzleri birbirlerine
kitleyen çöküntü ve yükseltiler, sakrumun
kalça kemikleri aras>na kama gibi girmifl ol-
mas> ve ventral, dorsal ve interossöz sakroili-
ak ligamanlar ile aksesuvar sakrotüberal ve
sakrospinal ligamanlar>n karfl> koyucu etkileri
nedeniyle bu eklemler üzerinden yap>lacak
hareketler s>n>rl> tutulmaktad>r.
Ventral (ön) sakroiliak ligaman ince, genifl,
fibröz bir tabaka olup eklem kapsülünün ön
k>sm>n> kuvvetlendirir ve sakrumun ala ve
pelvik yüzeyi ile iliak kemi¤in buna bitiflik
parçalar> aras>nda gerilmifl haldedir.
Dorsal (arka) sakroiliak ligaman daha yüze-
yel, daha uzun fleritler ve daha derinde yer
alan daha k>sa fleritlerden oluflur. Uzun dorsal
sakroiliak ligaman>n lifleri arka üst iliak spina
ve üçüncü ve dördüncü sakral segmentlerin lateral
bölümleri ile ba¤lanm>flt>r; bunun d>fl lifleri sakrotü-
beral ligaman>n lifleri aras>na girer. K>sa dorsal sak-
roiliak ligaman iliak kemi¤in medial yüzeyini birin-
ci ve ikinci sakral segmentlerin lateral k>s>mlar>na
ba¤lar ve ço¤u kez interossesöz ligaman>n bir parça-
s> olarak kabul edilir.
sakral ve iliak tübe-
rozitleri (her iki kemi¤in auriküler yüzeylerin arkas>
ve üzerinde kalan pürtüklü alanlar>) birbirine ba¤la-
yan k>sa ve kal>n fleritlerden oluflmufltur. Bu, kemik-
ler aras>ndaki en güçlü ba¤ olup asl>nda vücuttaki
en güçlü ligamanlardan bir tanesidir. Dorsal sakro-
iliak ligamandan daha derinde yer al>r ve çizimde
gösterilmemifltir.
Sakrotüberal ve sakrospinal ligamanlar sakroiliak
eklem hareketlerinin düzenlenmesine yard>mc>
olufllar> nedeniyle bu eklemlerin aksesuvar ligaman-
lar> olarak davran>r. Lumbosakral sinaps> afla¤> do¤-
ru bast>r>lan bir kuvvet sakrumun üst k>sm>n> afla¤>
do¤ru iterken sakrumun, sakroiliak eklemlerin orta-
s>ndan geçen yatay eksen üzerinde tahteravalli gibi
hareket etmesiyle sakrumun alt k>sm> ayn> anda yu-
kar> do¤ru itilir. Çizimde bu aksesuvar ligamanlar>n
alt sakrum ve koksik'i iskial tüberoziteler ve spina-
ya nas>l kancalad>¤> ve böylece tahteravalli hareketi-
ni nas>l s>n>rland>rd>¤> gösterilmifltir.
Sakrum ve koksiks küçük bir fibrokartilajinöz
olan intervertebral disk ve sinaps>n ön, arka ve latera-
linde yer alan ince fleritler olan ventral, dorsal ve late-
ral sakrokoksigeal ligamanlar
ile birbirlerine ba¤lan-
m>flt>r. Dorsal ligaman>n, sakral hiatusu k>smen dol-
duran yüzeyel bir bölümü ile arka spinal longitüdi-
nal ligaman> temsil eden derin bir bölümü bulun-
maktad>r.
BÖLÜM
I
LEVHA
18
20
C
Sakrum ve Koksiksin
Ligamanlar>
Sakrum ve Koksiksin Ligamanlar>
Arkadan görünüm
Supraspinal ligaman
Arka sakroiliak ligamanlar
Büyük siyatik foramen
Sakrospinal ligaman
Küçük siyatik foramen
Sakrotüberal ligaman
Lateral
sakrokoksigeal
ligaman
Önden görünüm
Yüzeyel
arka
sakrokoksigeal
ligaman
Derin
arka
sakrokoksigeal
ligaman
Biseps femoris
kas>n>n uzun
bafl>na ait tendon
Ventral sakroiliak
ligamanlar
Ventral
sakrokoksigeal
ligaman
Büyük siyatik foramen
Sakrospinal ligaman
Küçük siyatik foramen
Sakrotüberal ligaman