background image
Kalvaria veya kafatas> kutusu kafatas>n>n tavan
bölümüdür ve frontal, parietal ve oksipital kemikler
taraf>ndan oluflturulur. Kalvaria oval biçimde olup
en genifl yeri parietal kemiklerin arka k>s>mlar> ara-
s>nda yer al>rsa da yafl, >rk ve cinsiyete ba¤l> olarak
büyüklü¤ü ve biçimde bireysel de¤ifliklikler görü-
lür; yani, küçük ölçekli asimetrilere s>k rastlanmak-
tad>r.
Kalvarian>n ön k>sm> veya kafl bölgesi arkada,
frontal kemik ile parietal kemikler aras>nda yer alan
koronal sütüre kadar uzanan frontal kemik taraf>n-
dan oluflturulur. Parietal kemikler, orta hatta yer
alan sagital sütürü yapmak üzere yukar> ve içe do¤-
ru k>vr>lmaktad>r. Parietal kemikler arkada, lambdo-
id sütür
boyunca, oksipital skuaman>n üçgen fleklin-
deki üst k>sm> ile eklem yapar. Sagital sütürün koro-
nal ve lamboid sütürlerle temas etti¤i noktalara ayn>
s>ra ile bregma ve lambda ad> verilir. Fetal kafatas>nda
buralar> ön ve arka fontanel noktalar>d>r (Levha 8).
Verteks veya kafatas>n>n en üst noktas> sagital sütü-
rün ortas>na yak>n bir yerde bulunur. Genellikle pa-
rietal delikler bulunmakta olup buralardan, üst sagi-
tal sinüs ile kafa derisi venleri aras>nda yer alan
emisser venler geçmektedir.
Kalvarian>n derin, içbükey iç veya endokranial
yüzeyi yukarda anlat>lan kemikler, sütürler veya
deliklerin iç yüzeyleri taraf>ndan yap>lm>flt>r. Ke-
miklerde serebral giruslar taraf>ndan oluflturulmufl
izler bulunmakta olup bunlardan dural venöz sinüs-
ler ve meningeal damarlara ait hendekler ile arakno-
id granülasyonun yapt>¤> küçük çukurlar veya fove-
olalar
daha belirgin görünümdedir. Dolay>s> ile fron-
tal, parietal ve oksipital kemiklerde, frontal tepeden
bafllay>p arkaya do¤ru iç oksipital protüberansa ka-
dar giden median bir hendek bulunmakta olup bu
hende¤in geniflli¤i arkaya yönelmeden önce artmak-
ta ve buraya üst sagital sinüs oturmaktad>r. Orta hat
üzerinde gözlenen frontal tepe, üst sagital sinüse ait
hendek dudaklar>n>n ön uçlar>n>n kaynaflmas>yla
meydana gelir. Meningeal damarlara ait baflka ve
daha dar hendekler de bulunmaktad>r. Bu damarla-
r>n en genifl olanlar> yani orta meningeal arterler ve
venler
özellikle parietal kemikler üzerinde iz b>rak>r
ve bunlar>n içinde yer ald>¤> kanallar, parietal ke-
miklerin anteroinferior aç>lar>n>n sfenoid kemi¤in
büyük kanatlar> ile temas etti¤i yerde tüneller halini
alabilir (yüzey anatomisinin pterionu, Levha 2). Ka-
fatas>n>n kal>nl>¤> de¤iflken olup pterion çevresinde-
ki bölge incedir. Buras> kafan>n yandan ald>¤> bir
darbede oldukça kolay k>r>l>r ve orta meningeal da-
marlar y>rt>labilir. Bunun sonucu geliflen kanama
hemen fark edilip derhal tedavi edilmezse çok ciddi
sonuçlar verebilir.
Kafatas>ndan yap>lan kesitlerin görünümü bunu
oluflturan kemiklerin diploe ad> verilen bir süngersi
kemik katman> ile birbirinden ayr>lan, kompakt ke-
mikten yap>lm>fl bir d>fl ve bir iç laminaya sahip ol-
du¤unu göstermektedir. D>fl lamina daha k>r>lgan
olan iç laminaya oranla daha kal>n ve serttir (Diploe-
nin kan damarlar> ve emisser venlerle araknoid gra-
nülasyonlar hakk>nda daha fazla bilgi için Bölüm III,
Levha 11 ve 12'ye; meningeal arterler için Levha
7'ye ve dural venöz sinüsler için Levha 13'e bak>-
n>z).
BÖLÜM
I
LEVHA
4
6
C
Kalvaria
Kalvaria
Yukar>dan görünümü
Frontal kemik
Koronal sütür
Bregma
Parietal kemik
Sagital sütür
Parietal foramen
(emisser venler için)
Lambda
Lambdoid sütür
Oksipital kemik
Frontal kemik
Frontal tepe
Üst sagital
sinüsün olu¤u
Koronal sütür
Parietal kemik
Granüler foveolalar
(araknoid
granülasyonlar için)
Diploe
Orta meningeal damarlar>n
dallar>na ait oluklar
Üst sagital sinüsün
olu¤u
Sagital sütür
Lambdoid sütür
Oksipital kemik
<çerden görünümü