background image
ile eklem yapm>flt>r. Nazal kemiklerin düzensiz alt
uçlar> lateral nazal k>k>rdaklara yap>flacaklar> bir yer
sa¤lar.
Yüzün alt k>sm> her iki maksiller alveoler proses-
suslar ve mandibula taraf>ndan desteklenir. Maksil-
lalar>n
alt s>n>rlar> alveoler prosessus olarak k>vr>l>p
afla¤> do¤ru uzan>rken önde birbirleri ile birleflip üst
difllere ait yataklar> (soket) tafl>yan U fleklinde bir al-
veoler yay yapar. Difl kökleri, özellikle köpek diflle-
rinde en belirgin olmak üzere kemik yüzeyinden ha-
fif kabarmalar yapm>flt>r. Mandibula gövdesinin üst
s>n>r>na alveoler bölüm ad> verilir ve buras> alt difl-
lere ait yataklar> tafl>rken bu difllerin kökleri de yü-
zeyden d>fla do¤ru hafif kabarmalar yapar. Mental
protüberans, fetal kemi¤in iki yar> parças>n>n kay-
naflma çizgisi olan simfizis menti'yi temsil eden ha-
fif bir tepenin alt ucudur. Mental foramen premolar
difller aras>ndaki aral>¤>n alt>nda yer al>r ve buradan
mental sinirler ile damarlar geçer. Eriflkinde bu de-
lik mandibula gövdesinin üst ve alt s>n>rlar>n>n yak-
lafl>k ortas>nda yer almaktad>r. Delik do¤umda alt
s>n>ra daha yak>n bir konumda bulunmakta olup
bunun nedeni bu dönemde, mandibula gövdesinin
büyük bölümünün henüz patlamam>fl difllerle dolu
olmas>d>r.
Yandan Görünüm
Yandan bak>ld>¤> zaman kafatas>, genifl ve oval
bir kemik kutu ile daha küçük bir yüz iskeletinden
kuruludur. Bunlar, temporal, sfenoid (büyük kanat)
ve frontal kemikler ile maksilla aras>nda bir boyun-
duruk (kemik kutu) gibi davranan zigomatik kemik-
le birbirlerine ba¤lanm>flt>r. Kafatas>n>n yandan gö-
rümüne ait di¤er özellikler aras>nda frontal, parietal,
sfenoid ve temporal kemikler aras>ndaki sütürlere
ait bölümler (bunlar kafatas> kutusunun en büyük
k>sm>n> oluflturur) ile nazal, lakrimal, etmoid ve
maksilla gibi yüz kemikleri aras>ndaki sütürler yer
almaktad>r. Hemen görülen yap>lar aras>nda mandi-
bulaya ait k>s>mlar ve temporomandibüler eklem,
d>fl akustik meatus ve içlerinden kendileri ile ayn>
ad> tafl>yan sinirler ve damarlar>n geçti¤i çeflitli de-
likler yer almaktad>r. Foramen ovale ile foramen
spinozum ise kolayca görülmez (Levha 5 ve 7).
Bu yap>lardan baz>lar>n> özel olarak ele almakta
yarar vard>r. Frontozigomatik sütüre komflu olarak
bafllayan e¤ri çizgiler olan üst ve alt temporal hatlar
yukar> ve arkaya do¤ru bir yay çizer, koronal sütür
ve parietal kemi¤i aflar ve sonra mastoid prosessus-
ta sonlanmak üzere temporal skuamay> afl>p afla¤>
ve öne do¤ru iner. Üst ve alt temporal çizgiler, tem-
poral fossa
n>n büyük bölümünü dolduran temporal
kas>n üst s>n>r> ile temporal fasyaya yap>flacaklar>
yeri sa¤lar. Temporal fossa üstten üst temporal hat
ile s>n>rlan>rken afla¤>da, sfenoid kemi¤in büyük ka-
nad>n> pterigoid prosessuslardan ay>ran infratem-
poral tepe ile s>n>rlanm>flt>r. Parietal kemi¤in antero-
inferior köflesi genellikle, sfenoidin büyük kanad> ile
frontal kemik aras>ndaki aç>y> doldurursa da bazen
temporal kemi¤in skuamöz bölümü, sfenoidi atlaya-
rak frontal kemikle do¤rudan eklem yapmak üzere
ileriye do¤ru uzanabilir. Bu alana pterion ad> verilir
ve bunun iç yüzünde, orta meningeal damarlar>n
anterior dallar>n>n açt>¤> derin hendekler bulunur.
Buras>, frontozigomatik sütürün (bu sütür genellik-
le hafif bir tümsek olarak ele gelir) yaklafl>k 3,5 cm
gerisinde ve zigomatik yay>n 4 cm kadar üzerinde
yer almaktad>r. Bir kafatas> k>r>¤>nda bu damarlar
en s>k bu noktada hasara u¤rad>¤>ndan buras> cerra-
hi için bir niflantafl> de¤eri tafl>maktad>r.
infratemporal tepenin alt>nda
uzanan düzensiz bir aland>r. Bu alan üstte, tepe ile
zigomatik yay aras>nda yer alan boflluk arac>l>¤> ile
temporal fossaya ba¤lan>p bununla devam eder.
Alan>n medial s>n>r>n> pterigoidal prosessusun late-
ral pla¤> ve maksillan>n infratemporal yüzeyi mey-
dana getirirken yan s>n>r>n> mandibulan>n ramusla-
r> yapmaktad>r. Bu alan pterigomaksiller yar>k üze-
rinden pterigopalatin fossa ile ba¤lant> kurar.
BÖLÜM
I
LEVHA
2
4
C
Kafatas>n>n Ön ve Yandan Görünümleri
(Devam>)
Büyük kanat
Üst temporal hat
Skuamöz parça
Mastoid prosessus
Zigomatik prosessus
Alt temporal hat
Koronal sütür
Pterion
Glabella
Supraorbital çentik
(foramen)
Orta temporal
artere ait oluk
D>fl akustik
meatus
Lamboid
sütür
D>fl oksipital
protüberans
Temporal
fossa
Lakrimal kesenin
fossas>
Sfenoid kemik
Parietal kemik
Temporal kemik
Oksipital kemik
Mandibula
Frontal kemik
Orbital plaka
Frontal
prosessus
foramen
Alveoler
prosessus
Temporal prosessus
Kondiler prosessusun bafl>
Çentik
Koronoid prosessus
Ramus
Oblik hat
Gövde
Mental foramen
Zigomatik yay
(zigomatik yay>n
kald>r>lmas> ile görülür
hale getirilmifltir)
Pterigopalatin fossa
Sfenopalatin foramen
Foramen
ovale
Stiloid
prosessus
Büyük kanat
Pterigoid prosussusun
lateral plakas>
Pterigoid prosessusun
medial plakas>n>n
hamulusu
Temporal kemik
D>fl akustik
meatus
Mandibüler
fossa
Artiküler
tüberkül
Sfenoid kemik
tepe
Alt orbital
yar>k
Maksillan>n
infratemporal
yüzeyi
Alveoler foramina
Etmoid kemik
Lakrimal kemik
Nazal kemik
Maksilla
Zigomati-
kofasial
foramen
Zigomatik kemik
Kafatas>n>n Yandan Görünüflü