background image
Kafatas> taban>n>n alt yüzeyi, yani norma bazila-
ris önde, maksiller alveoler prosessuslar ve difllerle
kenarlanm>fl yay fleklindeki sert damak; arkada, or-
tas> foramen magnumla delinmifl daha genifl oksipi-
tal skuama; ve bu ikisinin ortas>nda yer alan, çok sa-
y>da kas ve tendon yap>flmalar>na ait kemik proses-
suslar, eklemler ve di¤er fossalar ve birçok forami-
nadan oluflan düzensiz bir alandan yap>lm>flt>r. Çi-
zimde gösterilen kemik ve yar>klar ek bir aç>klama-
ya gerek b>rakmazsa da foramenlerden geçen sinir
ve damarlar liste halinde verilecektir (Levha 6 ve 7;
Bölüm III ve V'e de bak>n>z).
den nazopalatin sinirlerin termi-
nal dallar> ile genifl palatin damarlar geçmektedir.
Major ve minör palatin foraminadan bunlara karfl>l>k
gelen arter ve sinirler geçmektedir. Koanalar arka na-
zal deliklerdir.
Foramen ovale büyük sfenoid kanad> lateral pteri-
goid plak ve odituvar kanal olu¤u civar>nda deler;
mandibüler sinir, aksesuvar meningeal arter ve ka-
vernöz sinüsler ile pterigoid venöz pleksus aras>n-
daki ba¤lant>lar buradan geçmektedir. Sfenoid spi-
nan>n anteromedialinde yer alan foramen spinosum-
dan orta meningeal arter ve mandibüler sinirin me-
ningeal dal> geçer.
Foramen lacerum sfenoid gövdesi, temporal ke-
mi¤in petroz parças>n>n apeksi ve oksipital kemi¤in
baziler bölümü aras>nda yer alan düzensiz bir ka-
nald>r. Karotid kanal>n üst ucu buna aç>l>r ve sinir
ve venlerin efllik etti¤i internal karotid arter kanal-
dan ç>k>fl> s>ras>nda kavernöz sinüse girmek için yu-
kar> do¤ru döner. Asendan faringeal arterin menin-
geal dallar> ve kavernöz sinüsden gelen emissar
venler foramen laserumdan geçer ve derin ve büyük
petrozal sinirler pterigoid kanal>n sinirini yapmak
üzere birbirleriyle birleflir.
Mandibüler fossan>n ön parças> mandibulan>n ba-
fl> ile eklem yapar ve temporal skuamaya ait iken,
eklem yapmayan arka k>sm> timpanik plakadan olu-
flur. Bunlar>n aras>nda yer alan timpanoskuamöz yar>k
medialde petrotimpanik yar>k olarak devam etmekte
olup bunun içinden korda timpani siniri geçer. Stilo-
id prosessusun kökünün arkas>nda yer alan stilomas-
toid foramen
den fasial (VII) sinir ve posterior aurikü-
ler arterin stilomastoid dal> geçmektedir.
Karotid kanal>n alttaki deli¤i, internal jugular üst
bulbusunun içine yerleflti¤i jugular fossan>n önünde
yer almaktad>r. Kanal, temporal kemi¤in petroz par-
ças>n>n içinde dik aç> yaparak k>vr>l>r ve bunun üst
ucu foramen laseruma aç>l>r. Timpanik kanalc>klar ka-
rotid kanal ile jugular fossa aras>ndaki tepeyi deler
ve glossofaringeal (IX) sinirin timpanik dal>n> tim-
panik pleksusa iletirler. Mastoid kanalikulus fossan>n
yan duvar>na aç>l>r ve içinden vagus (X) sinirinin
auriküler dal> geçer. Fossan>n derinlerinde yer alan
jugular foramen kemik i¤neciklerle tümüyle veya k>s-
men üç parçaya ayr>lm>flt>r. Anteromedial k>s>mdan
alt petrozal sinüs ve asendan faringeal arterin bir
meningeal dal> geçerken intermediyer k>s>mdan
glossofaringeal, vagus ve aksesuvar (XI) sinirler ge-
çer; posterolateral k>s>mdan sigmoid sinüs, iç jugu-
lar venin superior bulbusuna gider. Mastoid proses-
susun arka s>n>r>nda ço¤u kez bir mastoid foramen
bulunmakta olup buradan, sigmoid sinüsten baflla-
yan emisser bir ven ve oksipital arterden gelen me-
ningeal ince bir dal geçmektedir. Hipoglossal kanal>n
(hipoglossal (XII) sinir ve baz> küçük meningeal da-
marlara ait) ön ucu oksipital kondilin ön ucunun üs-
tünde yer almaktad>r. Kondilin arka taraf>nda s>¤ bir
kondiler fossa bulunmakta olup buras> genel olarak
bir kondiler foramen taraf>ndan delinmifl olup bu de-
likten sigmoid sinüs ile servikal venler aras>nda yer
alan bir emisser ven geçmektedir.
Kafatas> taban>n>n arka bölümü a¤>rl>kl> olarak
oksipital skuama taraf>ndan yap>lm>flt>r; bunlar, esas
olarak kas ve ligaman ba¤lanmas>na hizmet eden nu-
kal çizgiler, oksipital tepe vb. ile belirgin haldedir. Öte
yandan buran>n en belirgin özelli¤i foramen magnum
olup medulla oblongata ve omurilik bu delik üzerin-
den geçerek birbiri ile devam etmektedir. Vertebral ar-
terler, aksesuvar sinirlerin spinal kökleri ve üst servi-
kal sinirlerin rekürent meningeal dallar> foramen
magnumdan geçerek yukar>ya t>rman>rken ön ve arka
spinal arterler buradan geçip afla¤> do¤ru inerler.
BÖLÜM
I
LEVHA
5
7
S
Kafatas> Taban>n>n D>flardan
Görünümü
Maksilla
Palatin prosessus
Orta palatin sütür
Zigomatik prosessus
Zigomatik kemik
Frontal kemik
Sfenoid kemik
Pterigoid prosessus
Hamulus
Orta plaka
Fossa
Lateral plaka
Büyük kanat
Foramen ovale
Foramen spinozum
Spina
Temporal kemik
Zigomatik prosessus
Mandibüler fossa
Stiloid prosessus
Petrotimpanik yar>k
Karotid kanal>
Timpanik kanalikulus
D>fl akustik
meatus
Mastoid kanalikulus
Mastoid prosessus
Stilomastoid foramen
Petroz bölüm
Digastrik kas>n
mastoid olu¤u
Oksipital
arterin olu¤u
Jugular fossa
(dibinde jugular
foramen)
Mastoid foramen
Parietal kemik
Oksipital kemik
Hipoglossal kanal
Oksipital kondil
Kondiler foramen ve fossa
Baziler bölüm
Faringeal tüberkül
Foramen magnum
Alt nukal hat
D>fl oksipital tepe
Üst nukal hat
D>fl oksipital protüberans (inion)
Yatay palatin
sütür
Palatin kemik
Yatay plaka
Major ve minör
palatin foramina
Arka nazal
spina
Koanalar
Vomer
Ala
Odituvar tüpün
olu¤u
Foramen
laserum
Kafatas> Taban>n>n D>flardan Görünümü