background image
Kafatas>n>n sert kutu bölümü kalvaria kemikleri
(Levha 4) ile ön, orta ve arka kranial fossalara (Lev-
ha 6 ve 7) bölünebilen taban>ndan (Levha 5) olufl-
maktad>r. Bahsedilen bölümler kafatas>n>n sagital
kesitinde daha az belirgindir.
Oksipital kemik arka kranial fossan>n büyük bölü-
münü çevreler. Taban> foramen magnum ile delin-
mifl olup buradan meninks sar>lm>fl medulla oblon-
gata ve omurilik birbiri ile devam etmektedir; bu de-
likten vertebral arterler, birkaç ince ven, aksesuvar
(XI) sinirlerin spinal kökleri ve üst spinal sinirlerin
rekürent meningeal dallar> da geçmektedir. Oksipi-
tal kondil homolateral superior atlantoartiküler pro-
sessus ile eklem yapar. Hipoglossal (XII) sinir kendi-
sine ait kanaldan geçmektedir. Jugular foramene iç
jugular venin (bu vene sigmoid ve inferior petrozal
sinüsler boflalmaktad>r) üst bulbusu yerlefliktir;
glossofaringeal (IX) ve vagus (X) sinirleri ile aksesu-
var sinirler bu delikten geçip bulbusa do¤ru antero-
medial yönde ilerler ve bu delik, vagusun rekürent
meningeal dallar> ile asendan faringeal ve oksipital
arterlerin ince meningeal dallar> için bir girifl kap>s>
oluflturur. Oksipital kemi¤in baziler k>sm>, pons ve
medulla oblongatan>n önünde e¤ri bir platform yap-
mak üzere sfenoid kemi¤in gövdesi ile birleflir.
Temporal kemi¤in skuamöz k>sm>nda orta menin-
geal damarlar>n arka dallar> kendilerine ait yataklar
oymufltur ve kemi¤in petroz k>sm>n>n üst s>n>r> bo-
yunca uzanan oluk, üst petrozal sinüsün oturdu¤u
yerdir. Alt petrozal sinüs petroz temporal ve oksipi-
tal kemikler aras>nda bulunan olu¤a yerleflmifltir. <ç
kulak yolu (iç akustik meatus) yaklafl>k 1 cm boyun-
da bir kanal olup kendisini iç kulaktan ay>ran krib-
riform septumda sonlan>r. Buradan fasial (VII) sinir
ile bu sinirin nervus intermediusu, vestibülokoklear
(VIII) sinir ve internal odituvar (labirintin) arter geç-
mektedir.
Sfenoid kemi¤in bir merkez gövdesi ile bu gövde-
den ç>kan iki büyük ve iki küçük kanad> ve iki pte-
rigoid prosessusu bulunmaktad>r. Gövdede iki hava
sinüsü bulunmakta olup bu sinüsler ço¤u kez tam
olmayan bir septumla birbirlerinden ayr>lm>flt>r.
Gövdenin içbükey üst yüzü olan sella tursika'ya hi-
pofiz bezi yerleflmifltir. Optik kanaldan optik (II) si-
nir ile oftalmik arter geçmektedir (Kafatas> ve kafa
sinirlerinin kan damarlar>n>n tam anlat>m> için Bö-
lüm III ve V'e bak>n>z).
Nazal kavitenin tavan>n> esas olarak etmoid ke-
mi¤in kribriform plakas> yapmakta olup bu plaka
önde frontal ve nazal kemiklerin küçük parçalar>,
arkada sfenoid gövdesinin anteroinferior yüzeyi ile
yukar>ya do¤ru yükseltilmifltir. Bofllu¤un taban> ise
maksillalar>n palatin prosessuslar> ve palatin kemik-
lerin yatay plakalar> taraf>ndan oluflturulur. kanaldan nazopalatin sinirler ve daha kal>n palatin
arterlerin dallar> geçer. Yan duvarlar>n her biri üst-
te, etmoidal labirenti örten ve ince, midye kabu¤una
benzeyen uzant>lar olan üst ve orta konkalar> destek-
leyen etmoid kemi¤in nazal yüzeyi taraf>ndan olufl-
turulur. Bahsedilen bu konkalar kendilerine ait na-
zal meatuslar>n üzerine as>l> haldedir. Yan duvarla-
r>n her biri afla¤>da, maksillan>n nazal yüzeyi, pala-
tin kemi¤in dikey plakas> ve medial pterigoid plaka
taraf>ndan yap>lm>flt>r. Maksiller ve palatin kemik-
ler, alt nazal meatus üzerine as>l> halde bulunan ay-
r> bir kemik olan alt nazal konka ile eklem yapar. Sfe-
noidal hava sinüsleri, üst konkan>n arka-üst k>sm>n-
daki sfenoetmoidal girintide bulunan sfenoidal delik
ile burun bofllu¤una aç>l>r. Frontal ve maksiller hava
sinüsleri bir semilunar hiatus ile orta meatusa aç>l>r-
ken etmoidal labirenti yapan çok say>da hava hücre-
si üst ve orta meatuslara aç>lmaktad>r. Nazolakrimal
kanal>n
alt ucu, alt meatusun ön ucuna yak>n bir nok-
tada burun bofllu¤una aç>l>r. Orta konkan>n arkas>n-
da yer alan sfenopalatin foramenden nazopalatin sinir
geçmektedir.
Burun bofllu¤u, dikey etmoidal plak ve vomer ta-
raf>ndan oluflturulan az çok dikey bir septum ile ikiye
ayr>l>r. Bu iki boflluk aras>nda yer alan üçgen fleklin-
deki aç>kl>k önde nazal septal k>k>rdak (çizimlerde gös-
terilmemifltir) taraf>ndan doldurulmufltur.
BÖLÜM
I
LEVHA
3
5
S
Kafatas>n>n Midsagital Kesiti
Sfenoid kemik
Büyük kanat
Küçük kanat
Ön klinoid
prosessus
Optik kanal
Sella tursika
Sfenoidal sinüs
Gövde
Pterigoid
prosessusun
medial ve yan
plakalar>
Frontal kemik
Frontal sinüs
Etmoid kemik
Krista galli
Kribriform plaka
Perpendiküler
plaka
Nazal kemik
Alt nazal
konka
Maksilla
Nazal yüzey
Palatin prosessus
Alveoler prosessus
Vomer
Palatin kemik
Oksipital
kemik
Nazal kemik
Etmoid kemik
Kribriform plaka
Üst nazal konka
Orta nazal konka
Lakrimal kemik
Alt nazal konka
Maksilla
Nazal yüzey
Palatin prosessus
Alveoler prosessus
Yatay plaka
Dikey plaka
Palatin
kemik
Orta
Gövde
Sfenoid kemik
Sfenopalatin
foramen
Sfenoidal
sinüsün aç>ld>¤>
delik
Frontal kemik
Lateral
pterigoid
prosessusun
plakalar>
Baziler parça
Alt petrozal sinüsün olu¤u
Kondil
Hipoglossal kanal
Jugular foramen
Foramen magnum
Yatay
sinüsün olu¤u
D>fl oksipital
protüberans
Lamboid
sütür
Üst petrozal sinüsün
olu¤u
<ç akustik meatus
Petroz bölüm
Skuamöz bölüm
Temporal kemik
Parietal kemik
Orta
meningeal damarlar>n
dallar>na ait oluklar
Koronal
sütür
Kafatas>n>n Midsagital Kesiti