background image
ix
FZK MUAYENE YÖNTEMLERNN
KANITA DAYALI GEÇERLL VE
GÜVENLRL
Ortopedik ve nörolojik fizik muayene yöntemleri, klinik deerlendirmenin tamamlayici
parçalaridir. Kas-iskelet ve nörolojik sisteme ait ikayetler, birçok doktor tarafindan siklikla
karilailan problemlerdendir. Kapsamli bir ekilde alinan anamnez ve detayli yapilan fizik
muayene testleri kas-iskelet ve nörolojik sistem deerlendirmesi için dayanak noktalaridir.
Deerlendirme sürecinde ileri görüntüleme yöntemlerinden de mutlaka yararlanilmalidir.
Günümüzde manyetik rezonans görüntülemesi (MRG) gibi ileri inceleme yöntemlerinin
gelitirilmesi için harcanan çaba ne yazik ki basit fizik muayene yöntemleri için göste-
rilmemektedir. Oysa fizik muayene yöntemlerinin gelitirilmesiyle birçok tanisal tetkikin
kullanimina gerek kalmayabilir.
Fizik muayene testlerinin gelitirilmesine yönelik çabalarin yetersizlii nedeniyle birçok
ortopedik ve nörolojik muayene yönteminin geçerlilii ve güvenilirlii ne yazik ki kayit
altina alinamamaktadir. Literatürde birçok farkli test tanimlanmasina karin, geçerlilik ve
güvenilirlik açisindan bu testlere ait bilgiler çok azdir. Literatürde testlere ait tarif edilen
geçerlilik ve güvenilirlik deerlendirmelerinin sonuçlari da çok fazla çeitlilik göstermekte-
dir.
1
Ne yazik ki fizik muayene yöntemlerinin geçerlilik ve güvenilirliini deerlendirebilen
altin standart sistemler mevcut deildir. Sonuç olarak bu testler küçümsenmemeli ve hangi
testin daha gerekli olduunun anlailabilmesi için daha fazla aratirma yapilmalidir. Ancak
bu çalimalar sayesinde fizik muayene yöntemleri için bir standardizasyon getirilebilir.
TANISAL DORULUK
Fizik muayene yöntemlerinin tanisal doruluunu aratirmak için kullanilan yöntemler
çok iyi tasarlanmali ve yüksek kalitede olmalidir. Bu tip çalimalar çok fazla bir çeitlili-
e sahiptirler. Fizik muayene yöntemlerinin tanisal doruluunu aratirma amaçli yapilan
çalimalarin kalitesini deerlendirmek için bilimsel komite tarafindan bazi yöntemler ta-
riflenmitir.
2,3,4
Bu yöntemlerden birisi Whiting ve ark.
5
tarafindan tariflenen "tanisal do-
ruluk çalimalarinin kalite deerlendirmesidir" (TDÇKD) (Tablo 1). TDÇKD, çalimanin 14
bileenini sorgulayarak puanlar. Her adimda üç olasi cevap vardir: evet, hayir ve belirsiz.
Deerlendirme sonucunda 7 ve üzerinde "evet" in olduu çalimalar yüksek kaliteli, 7'den
daha az "evet" in olduu çalimalar ise düük kaliteli olarak tanimlanir. TDÇKD, okuyucu-
ya fizik muayene tani yöntemlerinin geçerliliini deerlendirme imkani sunar.
Çeviri: Beliz Bilgili