background image
1. Spontan konuflma. Hastaya hekime baflvurma nedeni sorularak ya d hava
durumunu tarif etmesi istenerek bir konuflma örne¤i sa¤lanabilir. Konufl-
ma nadirse ya da yoksa, haftan>n günlerinin say>lmas> ya da birden baflla-
yarak say> sayma gibi bir s>raland>rma yapmas> istenebilir. Spontan konufl-
madaki en önemli de¤iflken ak>c>l>kt>r. Ak>c> konuflma h>zl> ve çaba gerek-
tirmeden ilerler; ak>c> olmayan konuflmadaysa konuflma tek tek sözcükler
ya da k>sa cümleciklerden oluflur ve s>k duraklamalar ve duraksamalar
gözlenir. Konuflma içeri¤i izlenirken, sözcük arama duraklamalar>, dolam-
baçl> yoldan konuflma, parafaziler ve yeni sözcük türetmeler göz önüne
al>nmal>d>r.
2. Adland>rma. Hastadan nesneleri, nesne parçalar>n>, resimleri ya da renkle-
ri ya da bedenin parçalar>n> adland>rmas> istenir. Muayeneyi yapan hekim,
hastan>n adland>ramad>¤> nesne ya da kiflileri tan>d>¤>na emin olmaya yö-
nelik sorular sormal>d>r.
3. komutlar> yerine getir-
mesi istenir. Tek basamakl> bir komut örne¤i olarak "dilinizi ç>kart>n" ko-
mutu verilebilir. "Sol bafl parma¤>n>z> havaya kald>r>n ve gözlerinizi yu-
mun," iki basamakl> bir komut örne¤idir. Komutlar>n baflar>yla yerine ge-
tirilmesi, yeterli anlaman>n varl>¤>n> ispatlar. Ancak komutlar> uygulama-
da baflar>s>zl>k tek bafl>na anlama bozuklu¤unu ifade etmez. Komutu uygu-
layabilmesi için hastan>n komutu duymas>, muayene eden hekimin konufl-
tu¤u dili anlayabilmesi ve komutu yerine getirmesi için gereken motor
kuvvete sahip olmas> gerekir.
4. Sözcüklerin ve Cümlelerin Tekrarlanmas>. Dizartrik hastalar, sessiz harf-
lerin h>zla tekrarland>¤> "dal kalkar, kantar tartar" gibi ifadeleri tekrarla-
makta zorlan>rlarken, afazik hastalar dilbilgisi aç>s>ndan karmafl>k cümle-
lerde zorlan>rlar.
5. Okuma. Okuma, hem yüksek sesle test edilmeli, hem de anlama aç>s>ndan
de¤erlendirilmelidir. De¤erlendirmeci yan>nda birkaç yaz>l> komut bulun-
durmal>d>r; bu flekilde iflitsel anlamay>, okumayla anlamayla h>zl>ca karfl>-
laflt>rabilir.
6. Yazma. Yazma, ifade dili için yeni bir örnek oluflturmakla kalmaz, sözcük-
lerin yaz>l>m>n> inceleme olana¤> da yarat>r. Bir yaz> örne¤i, hafif afazinin
en duyarl> göstergesi olabilir ve ileride karfl>laflt>rma için kal>c> bir kay>t
sa¤lar.
40
Nöroloji El Kitab>