çal>flmalar>n> flöyle yorumlamaktad>r: "Öyle görünüyor ki, materyallerle (flekil
ve renk) altm>fl y>l süren bir savafl sonras>, materyaller bask>n ç>kt>. Resimle-
rim bana ilginç geliyor; bir izleyici olarak onlardan hofllanmaya bafllad>m"
[Herzog, 1991].
Otto Dix (2 Aral>k 1891-25 Temmuz 1969), Gera yak>nlar>ndaki Unterm-
den Sanat Akademisinde Sanat Profesörü oldu. Önceleri naturalistik-veristik
(do¤alc> ve gerçekçi) stiliyle ün kazand>; I. Dünya Savafl>nda asker olduktan
sonra savafl sahnelerine ait genifl seriler resmetti. 1920'lerde resmetti¤i portre-
ler genelde abart>l>, karikatüre yak>n çirkin insan figürleri fleklindeydi. Resim-
leri "yozlaflm>fl" olarak nitelendirilip 1933'de Sanat Akademisinden ayr>lma-
ya zorland>ktan sonra Dix, 1969 y>l>ndaki ölümüne dek, 30 y>ldan fazla yafla-
yaca¤>, Bodensee'ye tafl>nd> [Schubert, 1980].
ferik inme geçirdi. Bu bulgulara ek olarak, Zürih'de tedavisini yürüten nöro-
log Profesör Baumgartner taraf>ndan ayr>ca sol kolda apraksi ve azalm>fl prop-
riosepsiyonun oldu¤u da saptand>.
çük bir a¤aç tasla¤>n> çizebilir ve a¤aca plastik görünümü veren tek tarafl> göl-
geleme yapabilir hale gelmiflti. Kâ¤>d>n sol taraf>, ihmalini gösterir flekilde
bofltu. Bir hafta sonra yapt>¤> ikinci a¤aç tasla¤>nda ise ihmal büyük oranda
kompanse edilmifl görünüyordu (her iki taslak da Zürih Üniversite Hastane-
sinde Dix'in hasta dosyas>nda belgelenmifl ve Jung taraf>ndan tekrar yay>nlan-
m>flt>r [1974]). Ancak, biz, Jung'un bak>fl aç>s> ile ressam>n `çizim stilinin de¤ifl-
memifl oldu¤u' görüflünü destekleyemiyoruz. Çizimleri, en az>ndan, son kifli-
sel portrelerinde, dikkat çekecek kadar de¤iflmiflti. Ressam>n siyah yakal> ken-
di portresi (1968), küçük kendi portresi (1968), el ile olan kendi portresi (1968)
ve kafatas> fleklindeki kendi portresindeki (1968) ortak özellik, ressama ben-
zerlikten uzak olmalar>yd>. Bu çizimler, Dix'in ayn> tarihlerde çekilmifl olan
foto¤raflar>yla (fiekil 2a) büyük benzerlik tafl>yan 1957 (fiekil 2b), 1964 (fiekil
2c) ve 1967'de resmetti¤i kendi portrelerinden de önemli farkl>l>klar tafl>mak-
tayd>. Siyah yakal> portresi, Dix'e kesin bir benzerlik gösteriyordu, fakat uzay-
sal iliflkiler ve yüz yap>lar> rahats>z ediciydi, kapal> sa¤ gözü ise ç>k>nt> yapm>fl
gibi görünüyordu (fiekil 2d). Ressam>n yüzü, adeta bafl>n>n öne düflmesini en-
gelleyen çerçeve benzeri bir bantla, portrenin sol taraf>nda desteklenmifl gi-
biydi. Küçük kendi portresi daha çok bir karikatüre benziyordu (fiekil 2e); el-
le olan kendi portresinde ise yazar>n eli önde, yüzünün alt k>sm>n>n ço¤unu