verliest een slag, maar niet
de oorlog
nairebypassofhartklepvervanging)
zwareuitdaging,zoweloptechnischvlak
alsvoorhetbehoudvaneengoedglyke-
mischevenwicht.Overdatlaatstepunt
bestaatbijgebrekaanklinischegege-
vensdiewordengestaafddoorEvidence-
based Medicinenogsteedsdiscussie
tussenaanhangersvaneenagressieve
strategie(gemiddeldeglykemie<140-
150mg/dl)enaanhangersvaneenmeer
conventionelestrategie(gemiddelde
glykemie<180-200mg/dl).
NODS (Neurological Outcomes in Diabe-
tics undergoing cardiovascular Surgery), die
werden voorgesteld op de editie 2013 van
het congres van de ADA, zouden wel eens
in het nadeel van de interventionisten kun-
nen uitvallen. Ze tonen immers aan dat een
agressieve behandeling geen enkele signifi-
cante klinische winst oplevert in vergelijking
met een meer conventionele aanpak, maar
ook en vooral dat agressief ingrijpen het
optreden van matige en ernstige hypogly-
kemie doet toenemen en de kans op een
CVA verdrievoudigt.
onder die van de ADA, voor de controle van
stadia van een zware cardiovasculaire in-
greep (operatiefase en intensieve zorgen).
Voor de strategie die moet worden toe-
gepast wanneer de patiënt weer op een
gewone afdeling ligt (niet-kritieke fase)
kan men echter niet hetzelfde zeggen. De
ADA adviseert een insulinebehandeling met
nuchtere glykemiestreefwaarden < 140mg/
ml en gemiddelde glykemiestreefwaarden
< 180-200mg/dl. Die strategie krijgt even-
wel slechts aanbevelingsniveau E ze is dus
gebaseerd op de klinische ervaring en/of de
consensus van experts. Bij gebrek aan solide,
door gerandomiseerde studies gestaafde
gegevens, bestaat er nog steeds discussie
tussen aanhangers van deze conventio-
nele benadering en voorstanders van een
agressievere strategie. Een hiaat dat onlangs
prospectieve, gerandomiseerde, unicentri-
sche studie NODS die in Chicago werd
voorgesteld door één van de onderzoekers,
Prof. Jorge Calles (Cleveland, Ohio, VS).
hypothese dat de beste resultaten op het vlak
van glykemisch evenwicht en het optreden van
events zouden kunnen worden bereikt als er
in de niet-kritieke fase agressieve nuchtere
glykemiestreefwaarden < 120mg/dl en ge-
middelde glykemiestreefwaarden < 150mg/
dl worden vastgelegd, en dus niet de huidige
streefwaarden van de ADA. Ze rekruteer-
den 121 type 2-diabetici binnen de 48 uur
voorafgaand aan een zware cardiovasculaire
ingreep, coronaire bypass of kunstklep, die ze
afsprakenhetAmerikaansecongresvandeADAendeEuropesemeeting
begindecemberneerstrijktinMelbourne.Ditcongresisbijzonderinteressant
enbelangrijkomdathetinternationaalwordtopengesteld,ookvoorlandendie
normaalgeentoeganghebbentotdegrotewetenschappelijkecongressen.Een
gedroomdegelegenheidomhunvisietedelenopdebehandelingvandiabetes,
dievaakrudimentairdermaarookvindingrijkerenpraktischeris.Maarlaten
wenietopdezakenvooruitlopenenbeginnenmethetbegin,deADA!Opde
volgendebladzijdenvindtunooiteerdergepubliceerdeinformatieoverde
behandelingvandiabetesgerelateerdecardiovasculairecomplicaties.Vande
ontelbareinChicagovoorgesteldestudies,vermeldenwegraagdestudieLOOK
AHEAD.Hoewelindezestudiehetprimaireevaluatiecriteriumnietkonworden
bevestigd,blijftzeinteressantomwillevaneenaantalsecundaireresultaten.
Deresultatenwijzenerinelkgevalopdatingrijpenindelevensstijlnogsteeds
eenwaardevolleaanvullingisophetfarmacologischeluik,alishetmisschien
nietaltijdgemakkelijkvoltehouden.Veelleesplezier.